यज्ञमूर्ति तिमिल्सिना । पाल्पा
स्थानीय तहहरुले मनोमानी रूपमा पार्किङ तथा प्रवेश शुल्क उठाएको भन्दै जनगुनासो बढेको छ । पाइलै पिच्छे उठाइने पार्किङ र प्रवेश शुल्कले स्थानीय तथा पर्यटक हैरान भएका छन् । व्यवस्थापनमा कुनै ध्यान नदिने पार्किङ र प्रवेश शुल्क उठाउने स्थानीय सरकारको गतिबिधि प्रति प्रश्न उठ्न थालेको छ ।
तानसेनमा पाइलै पिच्छे पार्किङ शुल्क
तानसेन नगरपालिकाले प्रमुख राजश्व स्रोत पार्किङ र प्रवेश शुल्क बनाएको छ । रित्तो श्रीनगर र रित्तो रानीमहलबाट करोड बढी राजश्व संकलन गर्ने नगरपालिकाले श्रीनगर र रानीमहलको संरक्षण र प्रवर्धनमा खास ध्यान दिन सकेको छैन । यहाँसम्म कि नगरपालिकाले बाटो छेउमा खडा गरिएका सवारीबाट समेत शुल्क उठाउँछ । त्यो पनि नगर प्रहरी परिचालन गरेर । तानसेन बसपार्क आइपुगेको गाडीको इन्जिन बन्द हुन नपाउ“दै पार्किङ उठाउन नगरप्रहरी पुग्छन् । बसापर्कमा बसको रु. ६०, मिबिसको ५०, जीप कार भ्यानको ३० र मोटरसाइकलको १० रुपैयाँ उठाइन्छ । टाढाबाट आएका पर्यटकलाई सहजीकरण गर्ने तर्फ नगरपालिकाको कुनै ध्यान छैन । ध्यान छ त रसिद कटाउने शुल्क उठाउनेमा मात्र । बिरेन्द्र फुलबारी परिसर, जिल्ला प्रशासन कार्यालय अगाडि (दरबार परिसर वा तेर्सो सडक), नारायणस्थान, श्रीनगर, रानीमहल, भैरव मन्दिर भैरवस्थानमा सर्वसाधारण र पर्यटकलाई हैरान बनाउने गरी पार्किङ शुल्क उठाउने गरिएको गुनासो सर्वसाधारणको छ । भैरवस्थान मन्दिर गएका दशनार्थीहरुले समेत भैरवस्थानमा भएको पार्किङ शुल्क महङ्गो भएको गुनासो गरेका छन् । प्रवेश शुल्क तिरेर पर्यटक श्रीनगर जान्छन् । तानसेन श्रीनगरमा पार्किङ मात्रै हैन प्रवेश शुल्क तिरेर रित्तो जंगल बाहेक केही नदेखेपछि निराश हुदै पर्यटक फर्कन्छन् ।
रिब्दीकोट गाउँपालिकाका अध्यक्ष नारायण बहादुर कार्कीले भैरवमन्दिरमा आउने दशनार्थीहरुको गाडीका कारण सवारी ब्यवस्थापनमा समस्या भएपछि यो पहल गरिएको बताउनुभयो । पार्किङ शुल्कको बिषयमा आम सर्वसाधारणको सुझाव बमोजिम परिमार्जन गर्दै लैजान सकिने उहाँले बताउनुभयो ।
फेरी उही पर्यटक रानीमहल पुग्छन् । रानीमहल पुग्दा ओरालोमा तातेको गाडीको इन्जिन सेलाउन नपाउदै पार्किङको रसिद तेर्सिन्छ । पाहुनाले रसिद काट्छन् । पार्किङ शुल्क तिरेर पर्यटक रानीमहलमा निस्कन्छन् । टाढाटाढाबाट पनि आइपुगेका पर्यटकलाई स्वागत स्वरुप फेरी रानीमहलको गेटमा अर्को प्रवेश शुल्कको रसिद तेर्सिन्छ । रानीमहल पुगेको पर्यटक रित्तो महल देखेर दुःखी हुदै फर्कन्छन् । आन्तरिक पर्यटकले प्रवेश शुल्क ५० रुपैयाँ र बाह्य पर्यटकले प्रवेश शुल्क १ सय ५० रुपैयाँ तिर्नुपर्छ । अव आफै सोच्नुहोस् । यी सबै भोगिरहेको पर्यटकले फेरी आफ्नो ठाउ“मा फर्केर पाल्पा घुम्न जानुपर्छ भनेर अर्को टोली पठाउलान् त ?
नगर प्रहरीको काम रसिद कटाउने हो ?
यसरी ठाउँ ठाउँमा पार्किङ र प्रवेश शुल्कको राजश्व उठाउन नगरपालिकाले कतै नगर प्रहरी खटाएको छ तर कतै स्वयम्सेवक कर्मचारी खटाएको छ । अहिले नगरपालिका परिसरमा नगर प्रहरी खासै देखिदैनन् । उनीहरू रसिद लिएर राजश्व बढाउन फिल्डमै छन् । यसरी संकलित आन्तरिक आम्दानी नगरपालिकाले सम्वन्धित स्थानको स्तरोन्नतीमा खर्च गर्दैन । स्थानीय सरकार तानसेन नगरपालिकाको यस्तो कार्यबाट जनता आजित भएका छन् । श्रीनगरमा बर्ष दिनमा केही बिरुवा रोपेजस्तो गर्ने, रानीमहलमा १÷२ भित्रै खुइलिने कमसल पेन्ट लगाउने बाहेक अन्य देखाउने कुनै काम हुन सकेको छैन ।
पैसा उठाउने फोहर जंगलमा फाल्ने ?
चैत अन्तिम सातादेखि टँुडिखेल मैदान महोत्सवका लागि नगरपालिकाले टेन्डर गरेर भाडामा लगायो । यसबाट ९० लाख रुपैयाँ बढी आम्दानी नगरपालिकाले गरेको छ । तर यहाका मेयरलाई महोत्सवबाट संकलित फोहर फेरी उही बनदेवी सामुदायिक जंगलमा लगेर असरल्ल फाल्नुपर्छ । यसबाट थप दुर्गन्ध फैलिन्छ भन्नेसम्मको हेक्का छैन । अहिले यो बाटो हुदै आएका मानिसहरू नाक थुन्दै, मुख छोप्दै तानसेन भित्रिनुपर्ने बिडम्बना छ । स्थानीय युवा चिरञ्जिवी भट्टराईले विकासको नाममा केही पनि नगर्ने र नागरिकबाट यो वा त्यो बाहनामा राजश्व असुल्ने तानसेन नगरपालिकाको तरीका राम्रो नभएको बताउनुभयो । उहाँले पाइलै पिच्छे यसरी शुल्क उठाइनुले नागरिक हैरानीमा परेको समेत बताउनुभयो ।
तानसेन नगरपालिकाका राजश्व शाखा प्रमुख मधुसधन घर्तीले सवारी साधनको संख्या बढ्दै जादा व्यवस्थापनका लागि पनि ठाउँ ठाउँमा पार्किङस्थल बनाउनु परेको बताउनुभयो । उहाँले पार्किङ शुल्कबारे नगरपालिकाले कानुन बनाएको र समय समयमा शुल्क बृद्धि गर्ने निर्णय नगरपालिकाले गर्ने उहाले बताउनुभयो । उहाले गाडीहरुको संख्या बढ्दै जानु, पार्किङका लागि उपयुक्त स्थान नहुदा भएका र उपयोग गर्ने ठाउहरुलाई उपयोग गरी पार्किङस्थल बनाउनुपरेको बताउनुभयो ।
