पाल्पा । सानाहुँगी माध्यमिक बिद्यालय रम्भा–२ फोक्सिङकोटबाट हालै एसइई दिएकी धनीसरा सोमैको करेसाबारीमा अहिले सिमी, बोडी, करेला, काक्रा फलेका छन् । धनीसराको अहिलेको दैनिकी धेरैजसो करेसाबारीको स्याहार सुसारमा बित्छ ।
हुन बिद्यालय जाने आउने गर्दाको समयमा पनि धनीसराले आफ्नो बिहान बेलुकाको केही समय करेसाबारीमै दिनुहुन्थ्यो । आफैले बनाएको करेसाबारी, आफ्नै गाउँपालिकाले दिएको तरकारीका बिउहरू लगाएर उत्पादन गर्न पाउँदा उहाँ खुशी हुनुहुन्छ । बेला बेलामा बिद्यालय र गाउँपालिकाबाट अनुगमनमा आउने ब्यक्तिहरुले समेत धनीसराको कार्यको प्रंशसा गर्नुहुन्छ ।
धनीसरा मात्रै उहाँकी आमा शर्मिला सोमै पनि खुशी हुनुहुन्छ । उहाँले भन्नुभयो–“करेसाबारीबाट ताजा तरकारी खान पाइएको छ, कहिलेकाँहि अलिअलि बेच्न पन पुग्छ ।” उहाँले भन्नुभयो ।
रम्भा गाउँपालिकाले सञ्चालन गरेको विद्यार्थीसँग करेसावारी कार्यक्रमको प्रभाव हो यो । धनीसरा मात्रै हैन गाउँपालिका भित्रका कक्षा ६ देखि १२ सम्मका बिद्यार्थी र अभिभावक यो कार्यक्रमबाट लाभान्वित भएका छन् । यो कार्यक्रमले बिद्यार्थीलाई पढाइसँगै अतिरिक्ति क्रियाकलापमा पनि धेरै सहयोग पुगेको धनीसराको भनाई छ । “अस्तिभर्खर पनि गाउँपालिकाबाट बिद्यालय मार्फत नयाँ बिउहरु दिनुभएको छ । अहिले बारीमा लगाइरहेका छौं ।” उहाँले भन्नुभयो ।
रम्भा गाउँपालिकाको यो अभ्यास जिल्लामै नुमना हो । यसप्रकारको कार्यक्रम पाल्पाका कुनै पनि पालिकामा छैन । गाउँपालिकाले विद्यालयलाई विभिन्न तरकारी बालीहरुको बिउबिजन उपलब्ध गराउँछ र विद्यालय मार्फत विद्यार्थीहरुलाई बिउ वितरण गरिन्छ ।
विद्यार्र्थीहरुले खाली समयको सदुपयोग गर्दै घरमा करेसाबारी तयार गर्छन् र त्यसको अनुगमन विद्यालय र पालिकाले गरि परीक्षाको प्राक्टिल बापतको नम्वर दिइन्छ । चालु आर्थिक वर्षको विद्यार्थीसँग करेसावारी कार्यक्रममा बिनियोजित बजेटबाट गाउपालिका भित्रका विद्यालयमा कक्षा ६ देखि कक्षा १२ सम्म अध्ययनरत विद्यार्थीहरुलाई बिभिन्न ८ प्रकारका तरकारीहरुको बिउबिजन २ चरणमा गरी वितरण गरिएको रम्भा गाउँपालिका शिक्षा शाखा प्रमुख मिनादेबी आचार्यले बताउनुभयो । २ चरण अन्तरगत फरक फरक मौसममा प्रतिफल दिन सक्ने गरी मौसम अनुसारका तरकारीको बिउ बितरण गरिएको उहाँले बताउनुभयो ।
करेला, घिरौला, सिम्ला, लौका, सिमी, काक्रा, लगायतका तरकारीका बिउहरु बिद्यार्थीलाई उपलब्ध गराइएको छ । चालु आर्थिक वर्षमा बिद्यार्थीसँग करेसाबारी कार्यक्रमका लागि गाउँपालिकाबाट ६ लाख रुपैयाँ बिनियोजन गरिएको र पालिका भित्रका १ हजार ४ सय ५५ जना बिद्यार्थीलाई उक्त रकमबाट बिउ खरिद गरी बितरण गरिएको उहाँले बताउनुभयो । यो कार्यक्रम अघिल्लो वर्ष पनि प्रभावकारी रहेको बताउनुभयो ।
यसले एकातिर विद्यार्र्थी र अभिभावकहरुमा श्रमप्रतिको आस्था बढाउँछ भने अर्को पोषिलो तरकारी सहितको खाना सबै बिद्यार्थी अभिभावकले खाने वातावरण बन्ने रम्भा गाउँपालिकाका अध्यक्ष बिष्णु प्रसाद भण्डारीले बताउनुभयो । उहाँले बिद्यार्थीसँगै अभिभावकले पनि करेसाबारीमा काम गर्ने भएकोले अभिभावक स्वयम् पनि अन्य व्यवसायिक खेतीका लागि प्रेरित हुने बताउनुभयो ।
अध्यक्ष भण्डारीले बिद्यार्र्थीहरुमा पढाईसँगै उद्यमशीलताको मनोविज्ञान बनाउने उद्देश्यले पालिकाले यो कार्यक्रम अगाडि बढाएको बताउनुभयो । उहाँले अव परीक्षा पछि विद्यार्र्थीहरुले घरघरमा करेसावारी तयार गर्ने र त्यही करेसावारीको अवलोकन गरिसकेपछि आगामी प्रथम त्रैमासिक परीक्षामा विद्यार्थीहरुले प्राक्टिकल नम्वर पाउने बताउनुभयो ।
विद्यार्थीहरुलाई घरमा लगेर नर्सरी राख्ने, तरकारीको बिरुवा लगाउने लगायतको विषयमा कुनै समस्या रहेमा वडा वडामा रहेका कृषि प्राविधिकहरुले सहयोग गर्नेछन् । त्यस्तै बिद्यार्थीहरुलाई कुनै समस्या भएमा वा प्राविधिक सहयोग गर्नुपरेमा कृषि शाखा र कृषि प्राविधिकहरु जतिबेला पनि विद्यार्र्थी र अभिभावकहरुलाई सहयोगका लागि तयार रहेको अध्यक्ष भण्डारीले बताउनुभयो ।
यो कार्यक्रम निकै प्रभावकारी रहेको र बिद्यार्थीहरुलाई पढाईसँगै अतिरिक्ति क्रियाकलापतर्फ पनि आकर्षित गरेको जनहित भगवती मावि हुमिनका प्रअ खुम बहादुर पौडेलले बताउनुभयो । उहाँले अहिलेका बिद्यार्थीहरुलाई पढाईले मात्रै नुहने, व्यवहारिक र अनुशासित बनाउन अतिरिक्त क्रियाकलापको समेत आवश्यकता रहेकोमा यो कार्यक्रम प्रभावकारी भएको बताउनुभयो ।
