पाल्पा । पिढीँमा राखिएका दाउरा छामछुम गर्दै हातले समाउनुभयो । ४÷५ वटा मसिना दाउरा सगेलेपछि एउटा हातले दाउरा समाएर अर्को हातले भुई छाम्दै घरभित्रको चुलो छेवैमा पुग्नुभयो । सलाई चुलो छेउमै थियो । छामेरै हातमा लिनुभयो, दाउरा चुलोमा राखेर खोस्मेरा राखी सलाई झ्वारर्र पारेर बाल्नुभयो र आगो सल्काउनुभयो । त्यतिबेला ज्ञानमति धेरै खुशी देखिनुहुन्थ्यो ।
बगनासकाली गाउँपालिका–७ खानीगाउँ मैदानबारीकी ६९ वर्षीया ज्ञानमति खाम्चाको आँखाको ज्योति गुमेको २० वर्ष बढी भइसक्यो । उहाँले यसैगरी छामछुम गरेरै जीवन गुजारा चलाउँदै आउनुभएको छ । एकातिर आँखा नदेख्ने अर्कोतर्फ घरमा एक्लै भएका कारण उहाँले बुढेसकालको जिन्दगी कष्टकर रुपमा बिताउदै आउनुभएको छ ।
ज्ञानमतिका पतिको मृत्यु १५ वर्ष अघि भयो । २ भाई छोरा र २ बहिनी छोरीमध्ये जेठो छोराको १० वर्ष अघि बिरामी भएर निधन भयो । कान्छा छोराले पनि ८ वर्षअघि आत्महत्या गरे । २ छोरीको बिहे भइसकेको थियो । अहिले छोरीहरु आफ्नै घरमा छन् । कहिलेकाँहि माइत आउछन् ।
पति र छोराहरू गुमाउने समयमै उहाँले दुबै आँखा नदेख्ने भइसक्नुभएको थियो । ५५ वर्षअघि बिहे गरेर घर भित्रदा ज्ञानमतिले आँखा प्रष्टसँग देख्नुहुन्थ्यो । छोराछोरी पाउने अवस्थामा पनि उहाँले राम्रोसँग आँखा देख्नुहुन्थ्यो । पछि बिस्तारै आँखा कमजोर हुँदै गयो, गाउँमा लामाधामी गर्न थाल्नुभयो । बिस्तारै उहाँले आँखा देख्न छाड्नुभयो । अझै पनि अस्पताल गएर राम्रोसँग आँखा जचाउन र समस्या पहिल्याउन उहाँले पाउनुभएको छैन ।
ज्ञानमतिको घर भिरालो ठाउँमा छ । पहाडको बस्ती त्यसै पनि अप्ठ्यारो हुने नै भयो । शौचालय घरबाट टाढा छ जान आउन समस्या छ । पानी थाप्न त्यस्तै अप्ठ्यारो । “अरु बेला भन्दा पनि बिरामी हुँदा धेरै समस्या हुन्छ ।” ज्ञानमतिले भन्नुभयो । बुढेसकालको एक्लो जीवन त्यसमा पनि दृष्टिबिहीन भएकोले दैनिकी बिताउन धेरै समस्या भएको ज्ञानमतिले बताउनुभयो ।
ज्ञानमति घरमा एक्लै बस्नुहुन्छ । कहिलेकाँहि नातिनीहरु भेट्न आउँछन्, माइतीका दाजु भाई पनि आइरहन्छन् । घरको सरसफाई देखि खाना पकाउने खाने भाडा माझ्ने लगायतका काम आफै हातले छामेर गर्ने गरेको उहाँले बताउनुभयो ।
बगनासकाली गाउँपालिका वडा नं. ७ का वडाध्यक्ष गण बहादुर बुढाथोकीले एकातिर दृष्टिबिहीन र अर्कोतर्फ घरमा पनि एक्लै भएकोले ज्ञानमतिको दैनिकी कष्टकर रहेको बताउनुभयो । ज्ञानमतिलाई स्थानीय सरकारको तर्फबाट हुन सक्ने सहयोग प्रदान गरिएको उहाँले बताउनुभयो । “बेला बेलामा वडा र स्वास्थ्य चौकीको समन्वयमा घरमै स्वास्थ्य परीक्षण, न्यानो कपडा बितरण गरिएको छ ।” उहाँले भन्नुभयो ।
ज्ञानमति वडा कार्यालय सम्म आउन जान समेत समस्या रहेको र भत्ता लिनका लागि बैंकसम्म जान पनि समस्या भएकोले उहाँलाई सहज रुपमा भत्ता पाउने र नविकरणको कार्य पनि घरमै पुगेर गर्ने गरी वडाले वातावरण मिलाएको अध्यक्ष बुढाथोकीले बताउनुभयो ।
यो समाचार इन्सेक अनलाइनमा प्रकाशित छ ।
